Markanın Hükümsüzlüğü Davasında 5 Yıllık Hak Düşürücü Süre: Kötüniyetli Marka Tescili
1- Markanın Hükümsüzlüğü Davası Açma Süresi
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 25. Maddesine göre, mutlak ret nedenleri veya nispi ret nedenlerine dayalı olarak markanın hükümsüzlüğü davası açılması mümkündür. Markanın hükümsüzlüğü davası sonucundan markanın geriye dönük olarak sicilden terkinine karar verilir. Bu yönüyle markanın iptali davasından ayrılmaktadır. Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 25/6 fıkrasında, markanın hükümsüzlüğü davalarında hak düşürücü süre düzenlemesi yapılmıştır. Düzenlemeye göre, kötüniyetli marka tescili hariç olmak üzere, hükümsüzlüğü istenen markanın kullanıldığını bildiği veya bilmesi gerektiği halde 5 yıl boyunca sessiz kalanlar, karşı taraf lehine usuli kazanılmış hak kazandırırlar. Diğer bir deyişle, artık bu markanın hükümsüzlüğünü talep edemezler. Bu noktada, hükümsüzlüğü istenen marka sahibinin, “kullanımın bilindiğini ya da bilinmesi gerektiğini” ispat etmesi gerekir.
2- Markanın Hükümsüzlüğü Davası ve Kötüniyetli Marka Tescili
Düzenlemeye göre kötüniyetli marka tescilleri, 5 yıllık hak düşürücü süreden yararlanamazlar. Kötüniyetli marka tescili sahipleri, markanın kullanıldığının bilindiği halde 5 yıl boyunca buna sessiz kalındığı savunmasını ileri süremezler. Yargıtay da düzenleme gereğince “kötüniyet nedeniyle SMK madde 6/9 fıkrası gerekçe gösterilerek açılan hükümsüzlük davasının” marka bilinse bile hak düşürücü süre nedeniyle reddedilemeyeceği görüşündedir. Fakat bunun istisnasını oluşturan hal, kötüniyetli olarak yıllarca dava açılmaması halidir. Yirmi yıl gibi uzun süreler boyunca markayı bilmesine rağmen dava açmayan kişi de kötüniyetli hale geleceğinden onun da davası kabul edilemez.
3- Kötüniyetli Marka Tescilinde Hak Düşürücü Süre Uygulanmaz
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 02.12.2019 tarihli, 2019/966 E. , 2019/7727 K. sayılı kararı
Davacı vekili, … davalı markasının müvekkili markalarıyla … ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davalının marka tescilinin kötüniyetli olup müvekkilinin tanınmışlığından ve markasına yaptığı yatırımlardan yararlanma maksadı taşıdığı(nı), … nedeniyle hükümsüzlüğünün gerektiğini ileri sürerek davalı adına tescilli 2001/21012 tescil numaralı "KİNETİCS" markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini, talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin davaya konu markayı 14 yıldır kullanıp reklamlar verdiğini, davanın yasanın öngürdüğü 5 yıllık hak düşürücü süreden sonra ikame edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalının markayı ciddi surette kullandığı, kötü niyetle tescil iddiasının kanıtlanamadığı ve davanın 5 yıllık süre içerisinde açılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kötü niyetle marka tescili ve tanınmış marka sebebiyle markanın hükümsüzlüğü, … istemlerine ilişkin olup, Mahkemece, tanınmış marka iddiasına dayalı olarak davalı marka tarihinin 02.12.2002 dava tarihinin 28.08.2015 olması nedeniyle olaya uygulanacak 556 sayılı KHK’nın 42/1-a maddesi uyarınca beş yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmamış olması nedeniyle hükümsüzlük davasının süre yönünden reddi doğru ise de, kötü niyetle marka tescili ve markanın kullanmama nedeniyle iptali davalarının beş yıllık dava açma süresine tabi olmamakla birlikte, mahkemece davalının markayı kötü niyetle tescil ettirdiğinin ispatlanamamış olması, … (nedeniyle reddine) karar verilmesi gerekirken, (5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı) gerekçesiyle reddi doğru değil ise de, anılan hususların sonuca etkili olmaması, dosya içeriği deliller itibariyle kararın usul ve yasaya uygun olması nedeniyle davacı tarafın tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Sonuç Olarak
Markanın hükümsüzlüğü davalarının 5 yıllık hak düşürücü süreye tabii olduğu, bu sürenin markanın kötüniyetli tescil edilmiş olması nedeniyle hükümsüzlüğü talepli davalarda uygulanamayacağı açıktır. Ne var ki kötüniyetin ispatlanması ve hangi hallerin kötüniyetli marka tescili sayılacağı hususlarının iyi değerlendirilmesi gereklidir. Kötüniyetli marka tescili sayılan haller ve emsal yargı kararları şu yazımızda paylaşılmıştır.
Daha fazla bilgi, marka tescili ve marka danışmanlığı için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 13.07.2021
Av. Ecenur Tuncel Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.