Tescilli Tasarım Görselinde Yer Alan İsmin Markasal Koruması
1- Tasarım Görselinde Yer Alan İsmin Marka Koruması
Bilindiği üzere Sınai Mülkiyet Kanunu madde 6/6 düzenlemesine göre, üçüncü kişi tarafından, marka tescil başvurusundan önce, herhangi bir fikri mülkiyet hakkı (bunların neler olabileceği hakkındaki yazımız için tıklayınız) tescil ettirilmek suretiyle üzerinde hak elde edilmiş ise hak sahibinin sonraki tarihli benzer marka başvurularının yayımına itiraz hakkı vardır. Bu kapsamda patent ve faydalı modellerin pratik bir önemi yoktur. Çünkü onların içerisinde korumaya konu edilebilecek bir isim veya işaret yer alması pek mümkün değildir. Fakat tasarımlar için durum böyle değildir. Tasarım tescil başvurusunda sisteme yüklenen görsellerde, tasarım konusu ürünün üzerinde markasal olarak kullanılan logo veya isim yer alabilir. Kural olarak bu şekilde yapılmış bir tasarım tescil başvurusu logo veya isme markasal koruma vermez. Yani bu işaret marka gibi tescil edilmiş olmaz. Fakat Sınai Mülkiyet Kanunu 6/6 kapsamında itiraz hakkı ve koruma bahşedilip bahşedilmeyeceği dikkatli değerlendirilmelidir.
2- Tescilli Tasarım Görselinde Yer Alan İsme Dayanarak Marka Yayımına İtiraz Hakkı ve Güncel Yargıtay Hukuk Genel Kurulu
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 21.09.2021 tarihli, 2017/2225 E. - 2021/1056 K. sayılı kararına konu olayda davacı taraf “kafoğlu” markasının kötüniyet ve SMK 6/6 tescilli ticari unvan nedeniyle hükümsüzlüğünü talep etmektedir. Davacı taraf “kafoğlu” ibaresini marka tescilinden önce ilgili sabun sınıfında ticari unvan olarak tescil ettirmiş ve tasarım tescil başvurusuna konu ettiği ambalajda da açıkça göstermiştir. Yerel mahkeme öncelik hakkının ispatlanamadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 16.02.2015 tarihli, 2014/16806 E. - 2015/1940 K. sayılı kararı ile yerel mahkeme kararı şu gerekçe ile bozulmuştur: “…dava konusu “KAFOĞLU” ibaresinin 2007 yılında ticaret siciline tescil olunan davacı şirketin ticaret ünvanını oluşturması ve iştigal alanı kapsamında sabun üretiminin, alım-satımının, pazarlama ve dağıtımının da yer alması, ayrıca yine bu ibare ile birlikte sabun ambalaj desenine ilişkin 2007/1640 sayılı tasarım tescilinin de bulunduğu göz önüne alınarak, uyuşmazlıkta 556 sayılı KHK'nın 8/5. maddesinin uygulama yerinin olup olmadığı tartışılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir…”
Yerel mahkemenin direnme kararı üzerine Hukuk Genel Kurulu:
“…Dava konusu markada yer alan (hükümsüzlüğü istenen) “Kafoğlu” ibaresi aynı zamanda davacının ticaret unvanının esas unsuru olup anılan unvan, dava konusu markanın tescil başvurusundan önce, 02.05.2007 tarihinde tescil edilmiştir. Davacı şirketin kuruluşunda tescil ve ilan edilen esas sözleşmenin, şirketin amaç ve konusunu düzenleyen 3. maddesinin “i” bendinde şirketin faaliyet alanları içerisinde sabun emtiasının üretimi, alım-satımı, ithalatı, ihracatı, pazarlama ve dağıtımı yer almaktadır. Ayrıca davacı adına, sabun ambalaj desenine ilişkin 2007/1640 sayılı ve 10.04.2007 başvuru ile tescil tarihli endüstriyel tasarım tescili bulunmakta olup anılan tasarımda “Kafoğlu” ibaresi esas unsur olarak kullanılmıştır. Davalılara ait dava konusu “KAFOĞLU+Şekil” ibareli markanın davacının ticaret unvanıyla ve davacıya ait tescilli tasarımla olan benzerliği ile davalılara ait markanın kapsamındaki emtia ile davacı şirketin ana sözleşmesinde yer alan faaliyet konuları arasındaki benzerlik nazara alınarak, uyuşmazlık konusu markanın, davacıya ait tescilli tasarım ve tescilli ticaret unvanı şeklinde vücut bulan sınaî mülkiyet hakkını kapsayacak düzeyde olup olmadığı tartışılarak davacının marka hükümsüzlük istemi hakkında 556 sayılı KHK’nın 8/5. maddesi çerçevesinde bir değerlendirme yapılarak hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. …”
Sonuç Olarak
Sınai Mülkiyet Kanunu madde 6/6 hükmünde düzenlenen “herhangi bir fikri mülkiyet hakkı” ifadesinin içerisine hangi hakların gireceği dikkatli değerlendirilmelidir. Bu anlamda tasarım tescil başvurusuna konu edilmiş tasarım ürünü üzerinde yer alan markasal işaretin öncelik hakkı sağlayacağı ve sahibine SMK 6/6 kapsamında yayıma itiraz ve hükümsüzlük davası hakkı vereceği Hukuk Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş durumdadır. Bu noktada ilgili makalemizde de sayıldığı üzere, hangi hakların “herhangi bir fikri mülkiyet hakkı” kapsamında değerlendirileceğinin doğru tespitinin önemini arttırmaktadır.
Daha fazla bilgi, marka davaları, marka tescili ve marka danışmanlığı için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 11.02.2022
Av. Ecenur Tuncel Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.